VELAYET:18 yaşından küçük çocuğun korunması ve temsil edilmesi için öngörülmüş hukuksal haklar bütünüdür.

Anne  baba arasında herhangi bir ayrılık, boşanma durumu olmadığı takdirde velayet  hakkını, anne ve baba ortak kullanır.Velayet  bazı durumlarda sadece anne ya da sadece babada kalabilir. Bunlar; anne veya babanın vefat etmesi durumunda, sağ kalan eş velayet hakkını kullanacaktır. Eğer anne baba evlenmeden çocukları olduysa çocuğun velayeti anneye ait olacaktır. Boşanma durumunda hakim, çocuğun menfaati göz önünde bulundurarak, çocuk kimin yanında kaldığında daha sağlıklı büyüyebilecekse genel olarak velayet hakkı  ona verilmektedir.

BOŞANMA DURUMUNDA VELAYET VERİLİRKEN    DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR

1- Çocuğun yaşı eğer 8 yaşından küçük ise çoğunlukla velayet hakkı anneye bırakılmaktadır. Yani, 8 yaşından küçük çocukların velayetinin anneden alınabilmesi için; velayetin anneye bırakılmaması için ciddi ve inandırıcı delil bulunması gerekmektedir.

2- 8 yaşından daha büyük çocuklar için çocuğun kimin yanında kalmak istediği önem taşımaktadır. Son dönem Yargıtay kararlarında 8 yaşındaki bir çocuğun idrak yeteneğinin var olduğu kabul edilmekte çocuğun velayetinin kime verilmesi gerektiği kararı verilirken çocuğa sorulmaktadır. Çocuğun kimin yanında kalmak istediği önem kazanmaktadır.

3- Çocuğun  yaşaması için en uygun  psikolojik ve ekonomik koşullar değerlendirilerek çocuk için hangi taraf daha uygun bir yetişme ortamı sağlayacaksa velayet o tarafa verilmektedir.

4- Eğer taraflar anlaşmalı boşanmak  istemişlerse bu durumda  yukarıda saydığımız koşullara yine bakılmaktadır. Tarafların anlaşmalı boşanması, velayet hakkının hakim tarafından değiştirilmesine engel değildir.

GEÇİCİ VELAYET

    Boşanma davası sürerken küçük çocuğun, üstün yararı gözetilerek hakim  kendiliğinden karar verebileceği gibi, tarafların isteğiyle değerlendirilerek  dava sürecinde çocuğun kimin yanında kalması gerektiğine karar verilebilir.

VELAYET    HAKKI  ANNESİNDE OLMASINA RAĞMEN BABA ÇOCUĞU MÜŞTEREK ÇOCUĞU YANINDA TUTARSA NE OLUR?

Her ne kadar  çocuk  üzerinde anne ve babanın ortak tasarruf hakkı mevcut olsa da eğer bir mahkeme kararıyla çocuğun velayeti annesi ya da babasına bırakıldıysa, artık mahkemece takdir edilen zamanlar dışında  izinsiz olarak çocuğu yanında bulunduran taraf çocuk kaçırma suçunu işlemektedir. Bu konuda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Uygulamada çoğunlukla gördüğümüz, anneden intikam almak, anneye acı çektirmek amacıyla babaların çocuğu kaçırmak ve anneye göstermemek gibi eylemlerde bulunduğu görmekteyiz. Hukuken bir babanın bu yaptığı davranışın suç teşkil etmesiyle birlikte,  bu süreçte küçük yaştaki bir çocuğun psikolojisinin yıpranacağı,  üzerinden ne kadar süre geçerse geçsin yaşanılanları unutmayacağı, çocuğun sağlıklı gelişimini düşünmek zorunda olan anne ve babanın bu etkenleri unutmaması gerekmektedir. Yazımı bitirmeden önce şunu belirtmek isterim ki evlenirken kimse boşanmak için evlenmez, ancak tarafların anlaşamaması durumunda boşanmanın da tıpkı evlenmek kadar doğal olduğunu söylemek gerekir. Anne baba olarak bu boşanma sürecinde zaten olumsuz etkilenen çocukların psikolojisinin bir de anne  ve babanın birbirinden intikam almak için araç görülmemesi bir çocuğun sağlıklı gelişimi için gerekmektedir. Yazımı vakit ayırarak okuduğunuz için teşekkür ederim .

AV.FATMA URAL